อาหารลดความอ้วน ในทัศนะแพทย์แผนจีน

ความอ้วน  ในมุมของแพทย์แผนจีน  ส่วนใหญ่มาจากพื้นฐานร่างกาย เสียสมดุล  คือ ภาวะพลังพร่อง  หรือภาวะหยางพร่อง (ร่างกายเย็น พลังความร้อนที่ให้ความอบอุ่นและการเผาผลาญร่างกายน้อยลง)  ทำให้มีการตกค้างของน้ำและอาหาร เกิดการสะสมเป็นเสมหะน้ำและความชื้น  นานๆเข้าตามมาด้วยภาวะเลือดอุดกั้นและเกิดความร้อนไปรบกวนระบบการไหลเวียนของพลังลมปราณ กระทบถึงอวัยวะภายใน ทำให้เกิดโรคต่างๆตามมามากมาย

การแบ่งประเภท ความอ้วนที่พบบ่อยแบบแพทย์แผนจีน

  1. คนอ้วนที่เกิดจากอวัยวะม้ามหรือระบบการย่อยดูดซึมมีปัญหา  สาเหตุมาจาก ความอ่อนแอของอวัยวะม้าม  หรือการกินอาหารที่มีฤทธิ์เย็น  ปริมาณอาหารที่มากเกินไป  กินอาหารไม่เหมาะสม  นานๆเข้าการย่อยดูดซึมอาหารไม่สมบูรณ์ จะมีภาวะอ้วนแบบ ท้องโต  ตัวหนัก  หัวตื้อ  แน่นหน้าอก  มีเสมหะ
  2. คนอ้วนที่เกิดจากอวัยวะไตอ่อนแอ  จะมีลักษณะ แขนขาเย็น  หนักหรือบวมช่วงล่าง  ปัสสาวะบ่อยกลางคืน  เมื่อยเข่า  ขาอ่อนแรง โรคมักพัฒนาต่อเนื่องจากอวัยวะม้ามอ่อนแอ
  3. คนอ้วนบางคน  กินเก่ง  หิวง่าย  ตัวแน่น  ขี้ร้อน  หงุดหงิด  แสบท้องเวลาหิว  ปากแห้งคอขม  คนอ้วนกลุ่มนี้  กระเพาะอาหารผลิตน้ำย่อยมากผิดปกติ  เนื่องจากไฟของกระเพาะอาหารมากเกินไป

หลักการรักษาหรือเลือกอาหารสมุนไพร 

ต้องแยกแยะ  ว่าเป็นโรคอ้วนประเภทไหน  ทุกรายไม่ใช่เน้นหนักที่การใช้ยาขับน้ำ  หรือยาระบาย  ต้องพิจารณาการเสริมบำรุงม้ามหรือไต  ร่วมกับวิธีการขับน้ำ  กระตุ้นการเคลื่อนไหวกระเพาะอาหารและลำไส้  สลายสิ่งตกค้าง  สลายเลือดอุดกั้น  และการขับความร้อนระบายของเสีย  ควบคู่กันไปตามสภาพร่างกาย

  •  คนอ้วนจากระบบม้ามพร่อง ใช้การเสริมม้าม  บำรุงพลัง  ร่วมกับการขับระบายน้ำและความชื้น
  • คนอ้วนจากระบบหยางพร่อง (แขนขาเย็น)  บวมช่วงล่าง  ใช้การอุ่นบำรุงม้ามไต  สลายน้ำของเหลว
  • คนอ้วนจากกระเพาะอาหารร้อนมีไฟมาก  น้ำย่อยมากผิดปกติ  ใช้การขับระบายความร้อน  และไฟของกระเพาะอาหาร  ร่วมกับยาช่วยย่อยสลาย

แนะนำ อาหารสมุนไพรลดความอ้วน  2  ตำรับ

คนอ้วนจากระบบม้ามพร่อง  ไตพร่อง

โจ๊กโสมคน-ฝูหลิง 参苓粥

ส่วนผสม 

  • ใช้โสมคน(人参)  3.5  กรัม  ฝูหลิง (茯苓) 10  กรัม  หวงฉี (黄芪) 20  กรัม  ขิงสด (生姜) 5  กรัม  ข้าวสาร(大米)  100  กรัม

วิธีทำ

  • หั่นโสมคนแผ่นบางๆ
  • สมุนไพรฝูหลิง  ขิงสด  ทุบให้ละเอียดแช่น้ำ  ½  ชั่วโมง
  • ต้มส่วนผสมทั้งหมดเข้าด้วยกัน  เอาเฉพาะส่วนของน้ำมาต้มกับข้าวสาร  เป็นโจ๊กข้าวต้ม

สรรพคุณ :  บำรุงพลังเสริมม้าม  ขับชิ้น    (โสมคน人参 – บำรุงพลังเสริมการทำงานของม้าม,  ฝูหลิง茯苓– เสริมม้ามขับชื้น   , ขิงสด生姜– อุ่นกระเพาะอาหาร – ม้าม , หวงฉี黄芪– บำรุงพลัง  ลดบวม  ขับปัสสาวะ)

คนอ้วนจากกระเพาะอาหารร้อนมีไฟมาก

ชาใบบัว 荷叶茶

ส่วนผสม:  ใบบัว( 荷叶) 10  กรัม  เมล็ดชุมเห็ดเทศ(草决明)  10  กรัม  โกฐน้ำเต้า (大黄) 4  กรัม  โส่วอู (首乌) 20  กรัม  จื่อเขอ (枳壳) 6  กรัม

วิธีทำ:         ต้มกับน้ำ  1500  ซีซี  ดื่มกินเป็นชา

สรรพคุณ :  ลดอ้วน  ขับไขมัน  ระบายท้อง ขับความร้อน

( ใบบัว荷叶– ลดไขมัน  แก้กระหาย   , เมล็ดชุมเห็ดเทศ草决明  – ลดความดัน  ลดไขมัน ,โกฐน้ำเต้า大黄-ลดไขมัน  สลายการเกาะตัวของเลือด,โส่วอู首乌-ลดไขมัน  ลดบวม  ช่วยระบาย ,จื่อเขอ枳壳-ช่วยกระตุ้นการทำงานของกระเพาะอาหารลำไส้)