สรรพคุณของ “พริกไทย” ในแพทย์แผนจีน

มีความเข้าใจเกี่ยวกับพริกไทยผิดๆถูกๆ หลายประการ เช่น กินพริกไทยทุกวันสุขภาพจะดี กินพริกไทยมากๆจะลดความอ้วนได้ พริกไทยเป็นยาบำรุงพลังทางเพศที่ดี ลองมาพิจารณาคุณสมบัติและสรรพคุณที่บันทึกไว้ในตำราเกี่ยวกับยาสมุนไพรจีน

คุณสมบัติและรสของพริกไทย
พริกไทยมีรสเผ็ด คุณสมบัติอุ่น ไม่มีพิษ วิ่งเส้นลมปราณกระเพาะอาหารลำไส้ใหญ่

สรรพคุณหลักของพริกไทย
ทำให้พลังลงสู่ส่วนล่าง อุ่นกระเพาะอาหาร ขับเสมหะ ขับพลังเย็นของอวัยวะจั้งฝู่ (อวัยวะภายในทั้งกลวงและตัน) ขับความเย็นในกระเพาะอาหาร ทำให้อาหารย่อยได้ดีขึ้น รักษาอหิวาต์ที่มีอาเจียนร่วม อาการปวดแน่นลิ้นปี่เนื่องจากความเย็นย้อนขึ้นข้างบน บำรุงพลังของไต แก้บิดที่เป็นชนิดเย็น ฆ่าพิษของอาหารพวกปลา ปู เนื้อสัตว์ หรือเห็ด รักษาอาการปวดฟัน

หลี่สือเจิน บันทึกไว้ว่า
พริกไทย รสเผ็ดจัด คุณสมบัติร้อน จัดเป็นพืชที่เป็นหยาง เหมาะสำหรับคนที่กระเพาะอาหารเย็นชื้น
(อาการอาเจียน ปวดท้องใช้กระเป๋าน้ำร้อนประคบดีขึ้น กลัวหนาว แขนขาเย็น ลิ้นซีดฝ้าขาว ชีพจรลึกช้า)
 

กินพริกไทยมากเกินไปมีโทษอะไรบ้าง
ทำให้ตาลาย เวียนศีรษะ เกิดฝีหนองเนื่องจากพริกไทยมีคุณสมบัติร้อนและแห้ง ถ้ากินมากทำให้ม้าม กระเพาะอาหาร ปอดถูกทำลาย
ปอดแห้ง ปอดร้อน ทำให้เกิดฝีที่ผิวหนัง มีการอักเสบ เพราะรสเผ็ดวิ่งเส้นลมปราณปอดกระจายสู่ผิวหนังกระเพาะอาหาร ม้าม ร้อนแห้ง เกิดอาการอาเจียนเป็นเลือด
คนที่กินพริกไทยมากและบ่อยเกินไป ทำให้ตาอักเสบได้ง่าย ทำให้คอบวมอักเสบเจ็บคอบ่อย เป็นแผลในปากและฟันอักเสบเป็นหนอง

ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของพริกไทย
– พบว่าการกินพริกไทยจะเพิ่มการหลั่งน้ำย่อยของระบบทางเดินอาหารและเพิ่มการบีบตัวของกระเพาะอาหารและลำไส้
– มีฤทธิ์ในการลดไข้ กระจายความเย็นที่กระทบร่างกายทำให้เกิดไข้
– ฤทธิ์ในการฆ่าพยาธิ และเชื้อแบคทีเรีย
– ฤทธิ์ในการลดไขมันในเลือด

ตัวอย่างตำรับยาอย่างง่ายในการรักษาโรค

เด็กระบบย่อยอาหารไม่ดี
พริกไทยขาว 1.0 กรัม น้ำตาลกลูโคส 9.0 กรัม ผสมกันเป็นยาผง
o เด็กอายุต่ำกว่า 1 ขวบ กินครั้งละ 0.3-0.5 กรัม วันละ 3 ครั้ง ติดต่อกัน 1-3 วัน
o เด็กอายุ 3 ขวบขึ้นไป กินครั้งละ 0.5-1.5 กรัม วันละ 3 ครั้ง ติดต่อกัน 1-3 วัน
ทั้งนี้มักใช้ไม่เกินครั้งละ 2 กรัม

ต่อมลูกหมากอักเสบเรื้อรัง
พริกไทยขาว 7 เม็ด ชะมดเชียง 0.15 กรัม ใช้ชะมดเชียงใส่ที่สะดือก่อน แล้วใช้พริกไทยโรยทับข้างบน ใช้ผ้าขาวปิดทับปลาสเตอร์ติดแน่นทิ้งไว้ 7-10 วันแล้ว เปลี่ยนครั้ง 10 ครั้งเป็น 1 ระยะของการรักษา

มาลาเรีย
พริกไทย 10-15 เม็ด บดละเอียด ใช้ปลาสเตอร์ขนาด 8 x 8 เซนติเมตร ใส่ผงพริกไทยตรงกลาง ปะติดจุดต้าจุย ใต้กระดูกคอที่ 7 (กระดูกคอส่วนที่นูนที่สุด) ทิ้งไว้ 7 วัน เป็น 1 การรักษา ถ้าปลาสเตอร์หลุดให้เปลี่ยนใหม่
 

สรุป การใช้พริกไทยในการรักษาโรค หรือเพื่อดูแลสุขภาพ ควรคำนึงถึงอะไรบ้าง
พริกไทยมีคุณสมบัติร้อน รสเผ็ด กระจายตามเส้นลมปราณ กระเพาะอาหารและลำไส้ใหญ่ และรสเผ็ดวิ่งกระจายออกตามผิวหนังด้วย

คนที่เหมาะกับพริกไทย หรือจะนำพริกไทยประกอบการรักษาโรคควรต้องเป็นคนที่มีภาวะหยางในร่างกายน้อย หรือกระทบลมความเย็นเป็นหลัก การใช้ประกอบการดูแลสุขภาพที่ยุ่งยากซับซ้อนขึ้น ควรปรึกษาผู้รู้ไม่ควรกินนานจนเกินไป
โดยเฉพาะผู้ที่มีหยางในร่างกายมาก เพราะจะทำให้เสียสุขภาพได้ง่ายๆ