ในมุมมองแพทย์แผนจีน การเกิดโรค อาการ และความรุนแรงของโรค เป็นผลจากการต่อสู้กันของสิ่งก่อโรคที่เข้า่สู่ร่างกายกับระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย (เจิ้งชี่) การเอาชนะโรคจึงต้องเสริมภูมิคุ้มกันให้แข็งแรงเป็นหลัก และป้องการเข้าสู่ร่างกายหรือรีบทำลายเมื่อเชื้อยังมีปริมาณน้อย
ช่วงที่สิ่งก่อโรคหรือศัตรูยังไม่ได้บุกเข้าร่างกาย ต้องเน้นการปิดช่องทางเข้าของเชื้อโรค(ผิวหนัง เยื่อบุทางเดินหายใจ)และเสริมสร้างปอดและพลังปกป้องผิว (เว่ยชี่卫气) ใช้การบำรุงเป็นด้านหลักเพื่อเตรียมพร้อม ไม่ใช่ไปเน้นการทำลายหรือการต่อสู้กับสิ่งก่อโรค(เพราะเชื้อโรคยังไม่ได้เข้าสู่ร่างกาย) การใช้ยารักษาในการป้องกันจึงไม่มีประโยชน์และจะมีโทษมากกว่า เหมือนยังไม่เป็นมะเร็งแล้วไปกินยารักษามะเร็ง จึงเป็นเหตุผลที่ว่ายารักษาโควิด-19 ทั้งหลายไม่ว่าจะเป็น ยาฟาวิพิราเวียร์หรือฟ้าทะลายโจรหรือยาเหลียนฮัวชิงเวินเจียวหนัง ที่มีฤทธิ์ทำลายลดการแบ่งตัวของไวรัส (ขับพิษขับร้อน) จึงต้องใช้รักษาเมื่อมีการติดเชื้อและมีอาการพิษร้อน
เมื่อเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายแล้ว เกิดปฏิกิริยาการต่อสู้กันระหว่างร่างกายกับสิ่งก่อโรคบางคนไม่มีอาการ บางคนมีอาการไม่มาก บางคนมีอาการมาก หลักการรักษาของแพทย์แผนจีน แม้ว่าจะต้องให้ความสำคัญมีตัวยาสมุนไพรขับพิษ รวมถึงขับปัจจัยก่อโรคอื่นๆ เช่น ความเย็น ความร้อน ความชื้น เสมหะ แต่ยังต้องให้ความสำคัญในการเสริมภูมิปรับสมดุลควบคู่ไปด้วย
การต่อสู้กับโรคโควิด-19 จึงไม่มียาตำรับเดียวที่ครอบคลุมคนไข้ทุกคน
จากภาพรวมทั้งหมดยาทั้ง ยาฟาวิพิราเวียร์ ฟ้าทะลายโจร เหลียนฮัวชิงเวินเจียวหนัง เป็นยาที่เน้นการขับพิษร้อน ขจัดสิ่งก่อโรคเป็นหลัก จึงเหมาะสำหรับใช้เพื่อการรักษาเมื่อมีการติดเชื้อและมีอาการอักเสบ ไอ มีไข้ เจ็บคอ อย่างไรก็ตามอาจพิจารณาให้การรักษาผู้ป่วยติดเชื้อทันที ทั้งที่ยังไม่มีอาการเมื่อพิจารณาแล้วเห็นว่าเป็นกลุ่มเสี่ยงที่มีโอกาสเกิดโรครุนแรงได้ ทั้งนี้ยังต้องระมัดระวังอีกด้านหนึ่งคือปัญหาการดื้อยา ผลข้างเคียงของยาและการรักษาที่เกินความจำเป็น การรักษาทางคลินิกแบบแพทย์แผนจีนจึงต้องมีการปรับลดตัวยาในตำรับให้สอดคล้องกับสภาพเป็นจริงของผู้ป่วย
1. ยาเหลียนฮัวชิงเวินเจียวหนัง เป็นตำรับยาฤทธิ์เย็น มียาขับพิษขับร้อน ถึง 8 ตัวจากตัวยาทั้งหมด 13 ตัว ทานต่อเนื่องนานๆ อาจมีผลต่อระบบย่อย ทำให้ท้องอืดแน่น อาหารไม่ย่อย คนไม่มีอาการไข้ ปวดเมื่อยตัว ตัวร้อน เจ็บคอ จึงไม่เหมาะกับยาตำรับนี้
2. ห้ามรับประทานเพื่อการป้องกันเช่นเดียวกับฟ้าทะลายโจร เนื่องจากไม่ใช่เป็นยาบำรุงหรือเสริมภูมิ คนที่ร่างกายเย็น ขี้หนาว ระบบย่อยไม่ดี ทานแล้วจะยิ่งทำให้ภูมิคุ้มกันตก
3. ถ้ารับประทานแล้วท้องเสีย ถ่ายเหลว แขนขาอ่อนแรง เวียนศีรษะ คลื่นไส้ ควรงดยา และให้รับประทานน้ำขิงช่วย
4. การใช้คู่กับฟ้าทะลายโจร จะทำให้เสริมฤทธิ์เย็นมากขึ้น ควรปรึกษาแพทย์จีนก่อนใช้ยา
5. สามารถใช้เมื่อมีการติดเชื้อทางเดินหายใจและมีอาการ เช่น เป็นไข้หวัดใหญ่ หรือไข้หวัด เจ็บคอ มีไข้ ไอ
6. ใช้รักษา COVID-19 ในระดับเบา (Mild case) ท่ีแสดงอาการไข้ ตัวร้อน อ่อนเพลียหรือไอ และ ระดับปานกลาง (Moderate Case) ที่แสดงอาการไข้ อ่อนเพลียหรือไอหอบ เพราะมีส่วนประกอบของสมุนไพรลดไข้ เสริมสารน้ำ (สือกาว) ยาขยายหลอดลม(หมาหวง) ถ้าติดเชื้อโควิด-19 แต่ไม่มีอาการ หรือมีอาการท้องอืด ท้องเสียง่าย ควรปรึกษาแพทย์จีนก่อนใช้ยา
7. คนไข้ที่เหมาะที่สุดกับยานี้ที่สุด คือ อาการไข้สูง กลัวหนาว ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ คัดจมูกน้ำมูกไหล ไอ เจ็บคอ ปวดศีรษะ ลิ้นแดง ฝ้าเหนียวเหลือง
8. ยานี้ไม่เหมาะกับคนไข้โควิด-19 ที่มีไข้ต่ำหรือไม่มีไข้ ลิ้นบวม ฝ้าขาว เหนียวหนา ขี้หนาว อ่อนเพลียไม่มีพลัง
9. ระมัดระวังในผู้ป่วยที่มีความดันโลหิตสูง หรือโรคหัวใจ ผู้ที่มีโรคเรื้อรังที่รุนแรงเช่นโรคตับ โรคเบาหวาน และโรคไต ควรดำเนินใช้ภายใต้คำแนะนำของแพทย์จีน
10. เด็กสตรีมีครรภ์ สตรีให้นมบุตร ผู้สูงอายุ ผู้อ่อนแอและอุจจาระเหลว ควรใช้ภายใต้คำแนะนำของแพทย์จีน
11. ผู้ป่วยที่มีไข้และอุณหภูมิร่างกายเกิน 38.5 ℃ หอบเหนื่อย ค่าออกซิเจนปลายนิ้วต่ำ กว่า 95 (ค่าปกติ 95-100 %) ควรติดต่อไปโรงพยาบาลเพื่อรับการรักษา
12. ใช้ผลิตภัณฑ์ตามข้อบ่งใช้อย่างเคร่งครัดตามปริมาณการใช้และไม่ควรรับประทานเป็นเวลานาน หากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 3 วัน ควรพบแพทย์เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสม
ข้อเหมือน-ข้อแตกต่าง ระหว่างการใช้เหลียนฮัวชิงเวินเจียวหนัง กับการใช้ยาสมุนไพรเดี่ยวฟ้าทะลายโจรและยาฟาวิพิราเวียร์
ความเหมือนกัน
– ลดการแบ่งตัวของไวรัสจาก ยาฟาวิพิราเวียร์ และสาร andrographolide จากฟ้าทะลายโจร มีส่วนคล้ายกับ การขับพิษขับร้อน ขับความชื้นของแพทย์แผนจีน
– ใช้เมื่อมีการติดเชื้อและเมื่อมีอาการ (คนที่มีเหตุเชื่อว่ามีความเสี่ยงสูง อาจพิจารณาให้ทันทีเมื่อพบว่าติดเชื้อ)
– ผลข้างเคียง คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ตับอักเสบ ยาฟาวิพิราเวียร์ คล้ายกับยาสมุนไพรเนื่องจากฟ้าทะลายโจรและยาสมุนไพรจีนที่ใช้ส่วนใหญ่เป็นยาเย็น ทำให้ท้องอืด ท้องเสีย ตัวเย็น แขนขาเย็น ความดันตก น้ำตาลในเลือดต่ำ
– ห้ามรับประทานนาน เมื่ออาการดีขึ้นหรือไม่มีอาการ ต้องหยุดยา โดยทั่วไปการรักษาฟ้าทะลายโจร ใช้ไม่เกิน 5 วัน ยาฟาวิพิราเวียร์ และยาจีนเหลียนฮัวชิงเวินเจียวหนัง ใช้ประมาณ7-10 วัน
– ใช้เพื่อการรักษา ไม่มีผลในการป้องกัน
ความแตกต่าง- เหลียนฮัวชิงเวินเจียวหนัง
– แผนจีนเน้นที่การใช้ยาเพื่อปรับสภาพร่างกายเพื่อขับสิ่งก่อโรค เพื่อฟื้นคืนสมดุลของร่างกาย ไม่ได้มุ่งเน้นเจาะจงในการทำลายไวรัสอย่างเดียว จึงใช้สมุนไพรเชิงตำรับ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและลดผลข้างเคียงของยา
– ยาจีนมีลักษณะเป็นการจัดยาตามตำรับ ในประเทศจีนมียาหลายตำรับในการรักษาโควิด – 19 ทั้งนี้ ขึ้นกับการวิเคราะ์แยกแยะสภาพร่างกายและอาการของผู้ป่วย ตามภูมิประเทศ ภูมิอากาศ ท้องที่ของการเกิดโรคระบาด แม้ว่าจะเป็นเชื้อไวรัสสายพันธู์เดียวกัน แต่อาการแสดงออกของโรคอาจแตกต่างกัน หรือเชื้อไวรัสสายพันธุ์ต่างกันอาจแสดงออกด้วยอาการเหมือนกัน การรักษาด้วยตำรับยาจีนจึงต้องปรับให้สอดคล้องกับสภาพที่เป็นจริง จึงมียาหลายตำรับที่ใช้ในการรักษาโควิด-19
– เหลียนฮัวชิงเวินเจียวหนัง ส่วนใหญ่มีส่วนประกอบของสมุนไพรฤทธิ์เย็น มียาขับพิษร้อน ลดไข้เสริมสารน้ำ แก้หอบ ช่วยขับถ่ายความร้อนทางอุจจาระ ขับของเสียทางเยื่อบุผิว ขับความชื้นและบำรุงปอดเล็กน้อย จึงเหมาะกับอาการไข้สูง กลัวหนาว ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ คัดจมูกน้ำมูกไหล ไอ เจ็บคอ ปวดศีรษะ ลิ้นแดง ฝ้าเหนียวเหลือง เหลียนฮัวชิงเวินเจียวหนังจึงไม่เหมาะกับทุกคนที่ติดเชื้อโควิด-19 ขึ้นกับอาการและการแสดงออกของโรคตามศาสตร์การแพทย์แผนจีน