“ธรรมชาติของเพศชายเป็นหยาง มีลักษณะเคลื่อนไหว กระจายตัวออกนอก ขึ้นสู่บน ธรรมชาติของเพศหญิงเป็นยิน มีลักษณะหยุดนิ่ง สงบ เก็บเข้าด้านใน ลงสู่ด้านล่าง” สรีระพื้นฐานได้กำหนดลักษณะภายนอก บุคคลิก อารมณ์ จุดอ่อนของร่างกาย รวมทั้งวิถีการดูแลสุขภาพของทั้งสองเพศให้แตกต่างกัน
ผู้ชายต้องเข้มแข็งไม่หยุดนิ่ง (男子要自强不息) : ผู้หญิงต้องเปี่ยมล้นด้วยคุณธรรม อดทน แบกรับอุปสรรค (女子要厚德载物 )
ผู้ชายเปรียบเสมือนม้า ต้องเข้มแข็ง แข็งแรง ทำงานอย่างไม่เหน็ดเหนื่อย ไม่เกียจคร้าน เช่นเดียวกับม้าที่วิ่งไปข้างหน้าอย่างไม่หยุดยั้ง
ผู้หญิง ต้องมีลักษณะอ่อนนุ่ม สงบ เฝ้าดูแล คอยถ่วงดุล จิตใจต้องเมตตา ค่อยดูดซับอุปสรรค เสมือนกับพื้นดินที่แผ่กว้างไพศาล รองรับสรรพสิ่ง
ผู้ชายมีอวัยวะเพศที่พุ่งออกสู่ภายนอก มีลักษณะระบายออกไป ในขณะที่อวัยวะเพศหญิงมีลักษณะเก็บลับ เข้าสู่ด้านใน
เพศชายผลิตเชื้ออสุจิจำนวนมากเป็นล้านๆ ตัวอสุจิของเพศชาย มีลักษณะเคลื่อนไหว ไม่หยุดนิ่ง มุ่งไปด้านหน้า แต่จะมีตัวที่แข็งแรงที่สุดที่สามารถคว้าชัยชนะไปรวมตัวกับไข่ของเพศหญิงได้ ผู้ชายที่เข้มแข็งและขยันเท่านั้นที่จะอยู่รอดได้ในสังคม
เพศหญิงผลิตไข่ได้เดือนละ 1 ฟอง แต่ในบางช่วงเช่นระยะตั้งครรภ์ก็ไม่มีการตกไข่ การฟูมฟักลูกน้อยตั้งแต่ตั้งครรภ์ จนคลอด หลังคลอดถึงเติบใหญ่ ต้องอาศัยลักษณะของผู้หญิงคือความอดทน รอคอย เนื่องจากภาวะสรีระของฮอร์โมนในร่างกายที่ขึ้นลงมีกฎเกณฑ์ เป็นจังหวะรอบเดือน ในขณะที่เพศชายมีฮอร์โมนที่มีกฎเกณฑ์เป็นจังหวะน้อยกว่า จึงมักเห็นผลจากการกระตุ้นจากภายนอกได้ง่าย ความตื่นตัวทางเพศของผู้ชายจึงมีมาก มีแนวโน้มที่จะแสวงหาเรื่องทางเพศสูง ซึ่งต่างกับผู้หญิงที่เมื่อตกลงปลงใจรักใครแล้วมักจะไม่นอกใจ เช่นเดียวกับไข่ที่พบกับเชื้ออสุจิตัวเดียวก็จะปิดรับเชื้ออสุจิตัวอื่นที่จะเข้ามา
ผู้ชายอยู่กำกับภายนอก (男主外) : ผู้หญิงอยู่กำกับภายใน (女主内)
หยางออกสู่ภายนอก ยินเข้าสู่ด้านใน
ผู้ชายกำกับภายนอกต้องเคลื่อนไหว ทำมาหากินหารายได้จากนอกบ้าน ดูแลกิจการภายนอก ในขณะที่ผู้หญิงกำกับภายใน ต้องเก็บสะสมเงินทองที่หามาได้ คอยดูแลภายในบ้าน อาหารการกิน ความเป็นอยู่ของลูกๆสามีและทุกคนในครอบครัว ให้เกิดความสงบเรียบร้อย
ผู้ชายคุยเรื่องการงาน (男人说事) : ผู้หญิงพูดระบายความรู้สึก (女人谈情)
ผู้หญิง ถ้ามีโอกาสคุยกัน มักจะพูดระบายอารมณ์ พูดเรื่องครอบครัว ลูกๆ บางคนชอบนินทาเรื่องคนอื่น เมื่อได้พูดคุยก็จะสามารถระบายอารมณ์ความอัดอั้นตันใจ จิตใจจะผ่อนคลายสบาย ในขณะที่ผู้ชายชอบพูดคุยเรื่องการงาน หลักการ เวลาพูดคุยกันแล้วมักจะมีความเครียด หงุดหงิด ทำให้กลไกพลังและอวัยวะภายในถูกกระทบกระเทือน เกิดโรคได้ง่าย
ผู้ชายอายุสั้นกว่าผู้หญิง ทั้งๆที่ ผู้หญิงจะแก่เร็วกว่าผู้ชาย
ผู้หญิงใช้เลข 7 ผู้ชายใช้เลข 8 มาคำนวณการเจริญเติบโตและความเสื่อม
ผู้หญิงที่อายุ 7 ขวบเริ่มมีฟันน้ำนม, อายุ 7 x 2 = 14 ปี มีประจำเดือน, อายุ 7 x 5 = 35 ปี เริ่มต้นความเสื่อม, อายุ 7 x 7 = 49 ปี หมดประจำเดือน หมดวัยเจริญพันธุ์
ผู้ชายอายุ 8 ขวบ เริ่มมีฟันน้ำนม, อายุ 8 x 2 = 16 ปี เข้าวัยเจริญพันธุ์ มีการสร้างอสุจิ, อายุ 8 x 5 = 40 ปี เริ่มต้นความเสื่อม 8 x 8 = 64 ปี หมดวัยเจริญพันธุ์
ดังนั้น ผู้ชายอายุ 40 ปี เทียบเท่าผู้หญิงอายุ 35 ปี (ผู้หญิงแก่เร็วกว่าผู้ชาย 5 ปี โดยธรรมชาติ)
การที่ผู้ชายมีอายุสั้นกว่าผู้หญิง มีเหตุผล 2 ประการ คือ
- การมีประจำเดือนของผู้หญิง เป็นการระบายการอุดกั้นของพลังตับ ขณะมีประจำเดือนมักจะหงุดหงิด หลังมีประจำเดือนอารมณ์จะสบายขึ้น ถือว่าเป็นการผ่อนคลายความเก็บกดภายในวิธีหนึ่ง (แพทย์จีน)
- ผู้ชายสูญเสียสารจิง (อสุจิกับน้ำอสุจิ) ซึ่งถือว่าเป็นสารสำคัญของการมีชีวิต และสารในรูปพลังงานสำรองของร่างกาย การสูญเสียอสุจิของผู้ชายเกิดได้บ่อยๆ เมื่อมีการกระตุ้น ทำให้สูญเสียพลังสำรองได้ง่าย ในขณะที่ผู้หญิงสูญเสียเลือดประมาณเดือนละ 1 ครั้ง เท่านั้น
แม้ว่าในทางทฤษฎีแพทย์จีนจะกล่าวว่า เลือดและจิงสามารถแปรเปลี่ยนซึ่งกันและกันได้ แต่สารจิงถือว่ามีค่ามากกว่าเลือด เพราะมันมีความหมายถึงระบบฮอร์โมน ระดับการปรับสมดุลของร่างกาย ระบบพลังพื้นฐานของร่างกาย ซึ่งถ้าสูญเสียบ่อยๆ จะทำให้แบตเตอรี่สำรองพลังลดลง เป็นแบตเตอรี่เสื่อมสภาพ เก็บไฟไม่ได้ ถ้าไม่มีพลังสำรองหล่อเลี้ยง ร่างกายเราจะขาดพลังชีวิต ก่อเกิดโรคง่าย และอายุขัยจะสั้นลง
ผู้ชายชอบมองกว้าง : ผู้หญิงมักลึกซึ้ง
ความใฝ่ฝัน อุดมการณ์ ทัศนะมองไกล เกี่ยวข้องกับอวัยวะไตซึ่งควบคุมโดยสารจิงเป็นหลัก ผู้ชายมักจะเป็นจอมโปรเจ็ค คิดจะทำโน้นทำนี่ ส่วนผู้หญิงมักจะมองเฉพาะหน้า มองแคบกว่า มองเล็กกว่า แต่รอบคอบกว่า ซึ่งเป็นลักษณะของตับที่มีหน้าที่เก็บและเกี่ยวกับอารมณ์ความรู้สึก…ผู้ชายสนใจว่าจะหาเงินได้มากๆ ผู้หญิงสนใจว่าคุณผู้ชายหามา 100 ล้าน ขอฉันเก็บ 80 ส่วน ไว้ดูแลครอบครัวก็แล้วกัน
ด้วยเหตุที่ผู้ชายและผู้หญิงมีความแตกต่างของยินหยาง ทำให้การดูแลสุขภาพระหว่างผู้หญิงและผู้ชายมีความแตกต่างกัน