ผู้หญิงกับผู้ชายมีความแตกต่างกันในทางสรีระและลักษณะธรรมชาติ ส่งผลให้แนวโน้มการเกิดโรคก็ต่างกัน จุดอ่อนก็ต่างกัน ทำให้การดูแลสุขภาพแตกต่างกันด้วย
1. ป้องกัน “มดลูกเย็น” 防子宫寒
มดลูก เป็นบริเวณที่พลังยิน (ความเย็น) มากที่สุดของร่างกาย บริเวณนี้เกลียดกลัวความเย็น โดยเฉพาะช่วงที่มีประจำเดือน ยิ่งต้องระมัดระวังป้องกันการกระทบความเย็นเป็นพิเศษ ต้องรักษาความอบอุ่น การดื่มน้ำเย็น น้ำชา น้ำมะพร้าว จะทำให้พลังความเย็นลงสู่ด้านล่าง ทำให้ภาวะความเป็นยินมากขึ้น ทำให้มดลูกเย็น มีตกขาว ปวดประจำเดือน เกิดภาวะมีบุตรยาก เกิดก้อนเนื้องอกได้ง่าย
2. ป้องกัน “กระเพาะอาหารและม้ามเย็น” 防脾胃寒
กระเพาะอาหารและม้าม เป็นเสมือนทุนที่ 2 เป็นเหมือนแหล่งเติมพลัง เช่นเดียวกับการชาร์ตไฟ เติมเต็มพลังหยวนชี่ (元气) ซึ่งเป็นพลังในการขับเคลื่อนการดำรงชีวิตของร่างกาย เป็นแหล่งสร้างเลือดและพลังของร่างกาย การถนอมกระเพาะและม้ามที่สำคัญคือการหลีกเลี่ยงอาหาร, เครื่องดื่มที่มีฤทธิ์เย็น รวมทั้งน้ำเย็น น้ำแข็ง
3. ป้องกัน “การติดขัดของเส้นลมปราณต้าย” 防带脉不通
เส้นลมปราณต้าย (带脉) เป็นเส้นลมปราณพิเศษ ที่มีทิศทางตามแนวนอนที่เชื่อมเส้นลมปราณอื่นๆ ซึ่งส่วนมากเป็นเส้นลมปราณแนวตั้ง ถ้าเส้นลมปราณเส้นนี้ติดขัด ก็จะทำให้เกิดการกดทับ การไหลเวียนเส้นลมปราณอื่นๆทั้งหมด ก็จะพลอยติดขัดไปด้วย
เส้นลมปราณนี้วิ่งวนอยู่รอบเอว การสวมใส่กางเกงที่รัดแน่นเกินไป จะทำให้เกิดการบีบรัด เส้นลมปราณต้ายม่าย (带脉) จึงควรบริหารเส้นลมปราณเสมอ (ทั้งผู้ชายและผู้หญิง) โดยมีท่าบริหารง่ายๆ ดังนี้
ผู้หญิง ใช้ฝ่ามือขวา วางที่หน้าสะดือ ฝ่ามือซ้ายวางด้านหลังบริเวณเอว เคลื่อนไหวฝ่ามือทั้ง 2 ตามแนวรอบเอว (ตามแนวเข็มขัด) ประมาณ 36 ครั้ง จนฝ่ามือรู้สึกร้อน นำฝ่ามือซ้ายทับซ้อนบนหลังมือขวาและถูวนรอบสะดือ ทวนเข็มนาฬิกา 36 รอบ ตามด้วยตามเข็มนาฬิกา 36 รอบ อาจจะทำซ้ำหลายครั้ง เป็นจำนวนเท่าของ 36 รอบ
ผู้ชาย ใช้ฝ่ามือซ้ายวางบนสะดือ ฝ่ามือขวาวางด้านหลังบริเวณเอว ทำเช่นเดียวกัน ช่วงที่ใช้มือซ้อนกันให้ใช้ฝ่ามือขวาซ้อนทับหลังมือซ้ายบริเวณสะดือ
4. ป้องกัน “พลังตับอุดกั้น” 防肝气郁
ผู้ชาย เวลาเก็บกด, อารมณ์หงุดหงิด ไม่ระบายออก จะกระทบอวัยวะตับ
ผู้หญิง จะเกิดปัญหาเกี่ยวกับเต้านมและมดลูก ทำให้เกิดก้อนหรือเกิดอาการคัดตึงหน้าอก ปวดประจำเดือน การจะป้องกันโรคของเต้านมและมดลูก จึงต้องทำจิตใจให้ผ่อนคลาย ไม่เก็บกดหรือโมโห ความหงุดหงิดทางอารมณ์จะกระทบเส้นลมปราณตับ
5. ป้องกัน “การสะสมของเสมหะ” 防痰气盛
ความชื้นเป็นตัวเกิดเสมหะหรือก้อนเนื้อต่างๆ ในร่างกาย ทำให้เกิดโรคอ้วน, ความดันโลหิตสูง, ไขมันในเลือดสูง ทำให้เกิดตกขาว ฯลฯ หลักสำคัญของการป้องกันความชื้นของร่างกายคือ
– รักษาความอบอุ่นร่างกาย อย่าให้เกิดภาวะเย็นหรือร้อนเกินไป
– รักษาระบบม้ามและกระเพาะอาหาร กินให้ถูกต้อง นอนให้ถูกหลัก
– ปรับและควบคุมเรื่องของอารมณ์ ทำให้ระบบพลังของร่างกายเคลื่อนไหวถูกต้องถูกทางหรือกลไกพลังปกติ ระบบต่างๆของร่างกายก็จะทำงานอย่างเป็นปกติ